ENKHUIZEN – Dat zegt Vincent van der Veen van IVN Natuureducatie naar aanleiding dag vanaf vandaag alle scholen in Nederland weer gaan beginnen. Van Veen: “Voor veel kinderen zal het wennen zijn om weer uren achter elkaar in de schoolbanken te zitten. IVN Natuureducatie roept staatssecretaris Paul op een einde te maken aan de intensieve kindhouderij waarin kinderen op het schoolplein minder buitenruimte hebben dan een vrije-uitloopkip en 99 procent van de onderwijstijd binnen doorbrengen. Steeds meer scholen willen ook met hun schoolklas naar buiten gaan. Buitenles is namelijk niet alleen veel leuker dan binnen, het helpt ook bij het leerproces, zorgt voor een betere concentratie en kinderen bewegen meer. Het Nederlandse schoolplein scoort echter een dikke onvoldoende. Uit onderzoek van KRO Pointer blijkt dat alle onderzochte gemeenten de nieuwe kwaliteitsnorm voor het schoolplein niet hanteren.”
Lees ook: ‘Ouders hechten aan risicovol spelen, maar kind blijft steeds vaker binnen’
Tijdens de les zitten kinderen vaak verlangend uit het raam te kijken. En volgens Van Veen is dat begrijpelijk, want buiten gebeurt het. ‘Buiten krijgen je hersenen letterlijk zuurstof om te leren en kun je al bewegend de stof uit de klas beter verwerken. Het is hoog tijd dat de bouw van scholen op de schop gaat en er meer gebruik wordt gemaakt van die buitenruimte om te leren,’ gaat Van Veen verder
Enthousiaste leerlingen en docenten
Steeds meer basisscholen in Nederland zetten in op buitenlessen. Dat geldt natuurlijk sowieso voor lessen over natuur. Wie wil nu uit een boek iets leren over een roodborstje of een kikker? Die wil je in het echt zien. Ook taal- of rekenlessen zijn buiten veel effectiever te maken. Er valt van alles te bedenken. Pak wat stoepkrijt, teken wat cirkels op de muur met uitkomsten van rekentafels en geef de kinderen een bal om in de juiste cirkel te gooien. Gegarandeerd succes: kinderen zijn enthousiast en de leerstof blijft beter hangen.
‘Bovendien is naar buiten gaan tijdens schooltijd ook belangrijk voor de gezondheid: overgewicht onder kinderen is een toenemend probleem en de motoriek is de afgelopen jaren achteruit gehold. Met allerlei lesopdrachten in de gezonde buitenlucht zorg je voor een win-win-situatie,‘ aldus Van Veen
De scholenbouw past zich volgens Van Veen echter nog altijd niet aan. ‘Continu worden schoolpleinen opgeleverd, die veel weg hebben van te krappe stenen woestijnen. Door de versnipperde subsidies voor groene schoolpleinen ontstaat er bovendien een groene kansenongelijkheid in Nederland. Of je als kind kunt spelen, leren en bewegen op een fijne groene plek of op een klein, krap betegeld pleintje hangt nu heel erg af van waar je woont en waar je op school zit.’
Vincent van der Veen is impactregisseur Kind & Natuur van IVN Natuureducatie
Ik juich buitenlessen toe, als moeder van een kind dat niet meer leerplichtig is, heb ik vele scholen bezocht en ook geconstateerd dat de betegelde schoolpleintjes, zoiets waren als: weinig speelruimte per kind, per m2, vrije uitloopkippen hebben meer ruimte inderdaad. Waar kippen op/in een te kleine ruimte elkaar gaan pikken, gebeurd dit op schoolpleintjes ook! De zandbak is niet meer aanwezig i.v.m. hygiene omdat deze ‘snachts als kattenbak gebruikt wordt. Gestressed gaan somsmige kinderen na hun pauze de klas weer in. Ik besef me dat e.e.a. niet gaat zonder inzet van vrijwilligers of (hulp-) ouders.
Wij gingen vroeger op het plein zitten bij mooi weer en kregen daar dan de standaard les. Heb je geen bijzonder groen plein voor nodig. Ook is bij veel scholen redelijk wat groen in de buurt, maar de leerkrachten tegenwoordig lijken het een onderneming te vinden om een stukje te lopen met een klas en alternatieve les te geven.
Het lijkt mij dat tegenwoordig het mobieltje belangrijker is geworden dan buiten zijn