ENKHUIZEN – Zodra het toeristenseizoen weer van start gaat ontvangt de haven van Enkhuizen naast de Bruine Vloot ook de Witte Vloot, de grote riviercruiseschepen met toeristen die de havens rondom het IJsselmeer bezoeken. In West-Friesland zijn het de havens van Hoorn, Enkhuizen en die van Medemblik die als aanmeerplaats vermeld staan. En deze Witte Vloot zorgt voor een flinke financiële boost voor de horeca/middenstand en de gemeente Enkhuizen.
Dat riviercruises meer en meer populair worden blijft wel uit de cijfers, het aantal cruises was in 2023 hoger dan voor de coronacrisis, een stijging van 19% ten opzichte van 2019, dit komt voornamelijk door de verdubbeling van het aantal schepen die Medemblik bezochten. De economische impact voor de drie Westfriese gemeenten was in 2023 bijna 7 miljoen euro aan bestedingen en belastingen en zorgde voor 56 FTE aan werkgelegenheid, omgerekend 86 banen, wat 0,1% van de totale werkgelegenheid is in de drie gemeenten.
Gemiddeld geeft een passagier van een riviercruiseschip 60 euro per dag uit in een haven van 1 van de drie Westfriese gemeenten, goed voor ruim 2 miljoen euro voor Hoorn/Enkhuizen en Medemblik. Dit is vergelijkbaar met de omzet van 3 tot 4 souvernerwinkels of 3 tot 4 restaurants. Wat wil zeggen dat in elk van de drie gemeenten 1 souvenirwinkel of restaurant volledig kan worden geëxploiteerd door de bestedingen van de riviercruisegasten.
Tekst gaat verder onder de afbeelding
Draagvlak
Het draagvlak voor riviercruisetoerisme is per stad erg verschillend. Ondernemers in de drie steden kijken positief naar riviercruisetoerisme, al is dit in Enkhuizen en Medemblik wel positiever dan in Hoorn. Zo ziet van de ondernemers 60% (Medemblik) of 75% (Enkhuizen) riviercruises graag komen, in Hoorn is dat 47%.
Aantal schepen en passagiers in 2023
Enkhuizen ontving in 2023 328 schepen en een kleine 40.000 passagiers, waarmee ze na Hoorn de meeste passagiers en schepen heeft ontvangen, Hoorn ontving 375 schepen en ruim 50.000 passagiers, Medemblik 182 schepen en ruim 21.000 passagiers (Medemblik heeft maar 1 aanlegsteiger)
In Hoorn daalde het aantal schepen in 2023 fors ten opzichte van 2022, mede door de combinatie van verplicht gebruik van walstroom (4 aansluitingen op 4 plekken) en rederij Viking die twee aansluitingen nodig heeft voor haar schepen. In Enkhuizen en Medemblik stabiliseerde het aantal schepen zich in 2023 ten opzichte van 2022. De groei in 2022 ten opzichte van 2019 lijkt dus in 2023 voor alle drie de steden te verdwijnen, dan wel af te vlakken.
Excursies vormen een belangrijk basisingrediënt van de riviercruisereizen. Bijna alle rederijen bieden excursies aan, soms zelfs twee per dag. De ‘stadswandeling’ is populair en vaak ook standaard opgenomen in de reissom. Als er ruimte is voor meerdere excursies, ontstaat er ook meer keuze. De groep passagiers wordt dan gesplitst over meerdere excursies, op inschrijving. Dit biedt kansen aan nieuwe bestemmingen die minder massaal mensen kunnen ontvangen.
In Enkhuizen is vaak alleen de stadstour standaard, veel bezoekers gaan ook naar het Zuiderzeemuseum. In Hoorn worden met name stadstours aangeboden. In Medemblik geldt hetzelfde, soms gecombineerd met het Stoommuseum.
